Τι είναι τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα και γιατί μας παχαίνουν;

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε σε επιστημονικό περιοδικό, σχόλιο του Κάρλος Μοντέιρο, καθηγητή στο Κέντρο Επιδημιολογικών Ερευνών Υγείας και Διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο σχετικά με αυτό που ονομάζει υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα. Σύμφωνα με τον Μοντέιρο υπάρχουν 3 κατηγορίες τροφίμων:

1. Ανεπεξέργαστες η ελάχιστες επεξεργασμένες τροφές όπως για παράδειγμα φρέσκα φρούτα, λαχανικά, γάλα, γιαούρτι, κατεψυγμένα λαχανικά κτλ. που δεν έχει αλλάξει η διατροφική αξία του τρόφιμου.

2. Επεξεργασμένες πρώτες ύλες όπως ζάχαρη, γλυκαντικές ουσίες, λίπη, άμυλο. Αυτά τα συστατικά έχουν ελάχιστες θρεπτικές ουσίες.

3. Υπέρ- επεξεργασμένες τροφές. Αυτά τα προϊόντα παράγονται από συστατικά της δεύτερης κατηγορίας, δηλαδή επεξεργασμένες πρώτες ύλες και σπάνια η ποτέ της πρώτης κατηγορίας (ανεπεξέργαστες τροφές). Παράγονται προκειμένου να δημιουργηθούν προσιτά, εύγευστα ροφήματα η τρόφιμα για να καταναλωθούν ως σνακ ή επιδόρπια ή να αντικαταστήσουν ένα γεύμα στο σπίτι η στο εστιατόριο. Η επεξεργασία περιλαμβάνει ψήσιμο, πανάρισμα, τηγάνισμα, βαθύ τηγάνισμα, προσθήκη αλατιού, το κάπνισμα, διεργασίες καθαρισμού, κονσερβοποίηση, χρήση συντηρητικών και πρόσθετων, προσθήκη συνθετικών βιταμινών και ανόργανων στοιχείων, και συσκευασία. Εδώ περιλαμβάνονται τα μπισκότα, κέικ, ψωμιά, παγωτά, μαρμελάδες, κομπόστες, σοκολάτες, μπάρες δημητριακών, δημητριακά, πατατάκια, πατάτες τηγανητές (από φαστ φουντ) σάλτσες, σιρόπια, αναψυκτικά, κατεψυγμένες πίτσες και γεύματα, επεξεργασμένα κρέατα όπως μπουκιές κοτόπουλου, πάριζα, χάμπουργκερ, έτοιμες σούπες, παιδικά γεύματα και κρέμες κτλ.

Οι μεγαλύτερες εταιρίες που παράγουν υπερ- επεξεργασμένα τρόφιμα και ροφήματα είναι πολυεθνικές που έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν τις πρώτες ύλες πάμφθηνα και έτσι μπορούν να πουλήσουν τα προϊόντα τους σχετικά φτηνά με έντονο μάρκετινγκ προσελκύοντας τα πιο χαμηλά οικονομικά στρώματα, και αναγκάζοντας μικρότερες ντόπιες εταιρίες (που πιθανόν να χρησιμοποιούν και πιο αγνά υλικά) να κλείνουν. Ο Μοντέιρο αναφέρει ότι "τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα είναι προβληματικά για δύο λόγους:... Πρώτον, τα κύρια συστατικά τους (έλαια, στερεά λίπη, σάκχαρα, αλάτι, αλεύρι, άμυλο) προσθέτουν υψηλές ποσότητες λίπους, (κορεσμένα και τρανς-λιπαρά), ζάχαρη και νάτριο, και περιέχουν ελάχιστες ποσότητες βιταμινών, ιχνοστοιχείων και φυτικών ινών. Αυτός ο συνδυασμός αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων σοβαρών ασθενειών. Δεύτερον, η πυκνότητά τους σε θερμίδες, η "υπερ-γευστικότητα", τα μεγάλα μεγέθη, η επιθετική διαφήμιση, υπονομεύουν τον έλεγχο της όρεξης, προκαλούν υπερκατανάλωση, και συνεπώς προκαλούν την παχυσαρκία, καθώς και ασθενειών που σχετίζονται με την παχυσαρκία." Και προσθέτει ότι σχεδόν όλα τα είδη υπερ-επεξεργασμένων προϊόντων, ακόμα και αυτά που αναφέρουν ότι είναι "λαϊτ", "εμπλουτισμένα", "φυσικά" είναι από τη φύση τους ανθυγιεινά. Ο ίδιος αναφέρει ότι το να φας που και που ένα υπερ -επεξεργασμένο προϊόν δεν θα σε σκοτώσει, ωστόσο αν μεγάλο ποσοστό της διατροφής σου αποτελείται από υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, τότε ναι βλάπτεις την υγεία σου.

Για κοίταξε τη πρώτη και τρίτη κατηγορία. Εσύ τι τρως πιο συχνά;